Ebru Sanatında Tasarım ve Ahmet Saral

Tasarımda geleneksel yöntemleri, malzemeleri bugüne taşımak hep arzulanmış, fakat pek az tasarımcı tarafından başarıyla gerçekleştirilebilmiştir. Bunun en önemli nedeni hiç kuşkusuz geçmişe uzun bir yolculuk yaparak derin bir özümsemenin ve ardından da geçmişi bugüne taşıyabilmenin zorluğudur. Ama esas zor olan, bu yöntemle bugünün beğenisini kazanabilen ürünler ortaya koyabilmektir.

Ahmet Saral’ın ebrularını farklı ve özel kılan, onun ebru sanatının bütün potansiyellerini, rengarenk dünyasını ve teknik zorluklarını, çiçeklerden, öpüşen melek balıklarına, kedilerden, kadın portrelerine kadar, zengin hayal dünyasında yorumlayışıdır.

Ahmet Saral’ın ebrularında, tasarım adına bir çok keyifli detaylar görmek mümkün. Bir dönem gelişip sonra kaybolmaya yüz tutmuş ebru sanatını bugüne taşımakla kalmayıp, üzerine kendi hayal dünyasını inşaa eden Saral’ın her yeni koleksiyonunu gördüğümde, geçmişle gelecek arasında gidip gelen yeni bir tasarım hikayesine dalıyorum...

Orhan Irmak

(Yaratıcı Yönetmen)

5 Ekim 2009,İstanbul

Uluslararası ödüllü tasarımcı ve yaratıcı yönetmen Orhan Irmak'ın sitesine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

Orhan Irmak Tasarım : http://www.orhanirmak.com

Red Dot Design Award : http://www.dexigner.com/directory/detail/3454.html

ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü'nden birincilikle mezun olan Orhan Irmak, Bilkent Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimini tamamladı ve "Değişen Tasarım Anlayışları ve Tasarımda Geleceğe Yönelmeler" başlıklı tezini yazdı. İTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü'nde ambalaj tasarımı üzerine doktora tezini yazmakta olan Orhan Irmak, 2004 yılından bu yana Gökhan Irmak ile beraber kurdukları Orhan Irmak Tasarım'da reklam ve tasarım direktörü olarak görev yapmaktadır. Orhan Irmak Tasarım bugün Türkiye'nin lider markalarının yanı sıra Avrupa ve Orta Doğu'da birçok müşterisine tasarım hizmeti vermektedir.

The Visual ARTBEAT Magazine

Ahmet Saral'ın eserleri Avrupalı kolleksiyonculara ve sanat meraklılarına hitap eden Visual ARTBEAT Magazinde yayınlandı.Derginin 2009 Nisan ayında Uluslararası Brüksel Sanat Fuarında dağıtılacak sayısının kapağında da Saral'ın ilginç bir çalışması yer alıyor.

The Visual ARTBEAT Magazine is created in English for the European Art Collectors and Art enthusiasts.It is a magazine of new ideas. Talented young artists, roll players of the art markets and the art works with increasing values of contemporary art world, talk here...The Visual ARTBEAT pursues the evolutions and the transformations of artistic interactions. The "thing" belongs to tomorrow which today is not yet codified may be understood here intuitively.We are pleased to announce , our participation to Art Brussels Contemporary Art Fair 2009 as Mediapartner.24 - 27 April 2009

Art of EBRU and Ahmet SARAL

Art of Ebru and Ahmet Saral

The art of ebru, or marbling as it is known in English, is a mysterious art whose history and technique hold many secrets. By whom, when or how ebru was discovered is unknown. However, researchers agree that it originated in the city of Bukhara in Turkistan, and from here spread via the Silk Road to Persia, India and Anatolia.

One of the greatest masters of ebru, Ethem Efendi (1829-1940), was the son of Sadyk Efendi of Bukhara (?-1846), Seyh of the Özbekler dervish lodge or tekke in Istanbul. Ethem Efendi used to say that "Ebru is like magic, sometimes it works and sometimes not". The difficulties entailed by ebru lend it an uncertainty which is certainly part of its fascination. One of the best contemporary ebru artists, Mustafa Düzgünman, explains, "Ebru has a perpetually changing harmony, and requires great dedication and patience."

The word ebru is defined in modern dictionaries as "coloured wavy patterns on paper". This patterned paper was traditionally used to line book bindings, but today ebru works are often framed as pictures. In outline the traditional method is as follows: First a solution of gum tragacanth is placed in deep tray. The sap obtained from the stems of Astragalus Tragacantha, gum tragacanth, lends viscosity to the water. Who originally had this idea? No one knows.

The origin of the method of preparing the pigments is another mystery. Having been ground to a fine powder the pigments are mixed with some kind of solutions. Then one or two small spoonfuls of fresh cattle gall are added to aid surface fluidity. The paints are now ready to use.

Beginning with the darkest colour, the paints are dripped or sprinkled onto the surface of the solution with a brush. Dipping a stiff hair or stick into the water, the paint is gently swirled into the desired pattern. The sheet of paper is now gently placed on surface of the solution, and after waiting few seconds carefully lifted.

Ebru enjoyed its golden age between 1500 and 1700, when ebru compositions made by artists centred around Beyazyt in Istanbul fetched high prices in Europe and America under the name of "Turkish paper" or "Turkish marble paper". Examples of these fine pieces are to be seen in museums and libraries all over the world today. No traveller to Istanbul left without purchasing some of this colourfully patterned paper with designs resembling clouds or marble.

In many cases these were bound as albums, and ebru became increasingly well known in Europe as result. Although knowledge of the technique spread to Europe, preparing the solution of gum tragacanth correctly proved a serious problem, and artists failed to match the quality of Turkish ebru. Eventually, in 1884, they abandoned gum tragacanth altogether in favour of badderlocks, the discovery of Joseph Halfer, a marbler from Budapest.

Although ebru was originally used to produce purely abstract designs, as the skills of its practitioners increased bringing increased control over the end result, experiments were made with figurative designs. However, success did not come until Necmeddin Okyay (1883-1976) finally succeeded in creating flower designs. His ebru carnations, poppies, tulips, violets, hyacinths and other flowers are extremely lovely, and attracted a fresh wave of interest in Turkish ebru around the world. Mustafa Düzgünman added daisies to the floral repertoire.

The last phase in the development of the ebru as an art rather than pure decoration was the work of Ahmet Saral.

Ahmet Saral is convinced that mineral pigments are a key to the aesthetic value of ebru. By creating grainy or wavy effects with these pigments, the finished result is not only more attractive but reflects natural textures. He asserts that the western ebru technique using badderlocks and soluble pigments does not achieve the same aesthetic quality and diversity of the traditional method.

Saral specialises in superb compositions of miniature flowers, and says that anyone who has tried their hand at ebru will realise that creating flower designs is far harder than it might seem at first sight. So hard, indeed, that only a handful of artists can do it properly at all. Ahmet Saral explains that miniature flowers are harder still, and only after long experiment did he succeed in producing these designs.

Another challenge which Saral has set himself is exploring the possibilities of figurative ebru compositions. Having decided upon a subject he produces a series of ebru pictures along that theme. His fish series, for example, is a truly remarkable demonstration of ebru's versatility.

Source : by Cüneyt Taylaner (Researcher and author) in Skylife Magazine November '95

Auf den Spuren der alten Meister

Auf den Spuren der alten Meister

Während der hochgewachsene junge Mann unter dem rieselnden Schnee die Schuhabdrücke verfolgte, musterte er neugierig die Umgebung. Er hatte diese Strasse noch nie zuvor gesehen, aber er hatte schon viel von ihr gehört. Nach einer tagelangen, anstrengenden und aufregenden Reise, war er endlich mit einem Dolmetscher in der europaweit bekannten Beyazit- Papierhändlerstrasse in Istanbul.

Vor jedem Geschäft fiel ihm etwas Interessantes auf. Schilder mit kunstvollen Schriften erregten seine Aufmerksamkeit. Es handelte sich um Hat-Schilder. In manchen Schaufenstern fielen ihm bunte Papiere auf, in anderen wunderschöne Buchdeckel. Doch was er eigentlich sehen wollte, waren Papiere mit einem Wolken- oder Marmormuster.

Sein Dolmetscher blieb auf einmal vor einem Geschäft stehen, dessen Gitter noch verschlossen war, und klopfte lautstark an die Tür. Dem jungen Mann blieb vor Aufregung die Luft weg. Der Dolmetscher sagte:“ Also, hier sind wir, mein Herr!“, und klopte jetzt noch stärker an die Tür, die er beinahe einschlug. Schliesslich wurde die Holztür von einem alten Mann weit geöffnet. Nach dem Dolmetscher trat der junge Mann neugierig ein. Endlich war er allein mit den verschiedensten bunten, wolken- und marmorgemusterten Ebrupapieren, die für Könige und Adelige als wertvollstes Geschenk galten.

An einem verschneiten Wintertag, im Monat Februar des Jahres 1587, in Istanbul, der Hauptstadt des Osmanischen Reiches, in der Papierhändlerstrasse in Beyazit, befand sich der junge Reisende im Geschäft eines der grössten Ebrukünstler seiner Zeit. Während der den ihm angebotenen heissen schwarzen Tee trank, sah er sich die ihm gezeigten Ebrupapiere ausser sich vor Begeisterung mit grösstem Vergnügen an. Er war wie bezaubert.Eines war anders als das andere, aber jedes war wundervoll, und er hielt sie so in seinen Händen als würde er sie streicheln. Als der Dolmetscher:“ Schau auch mal diese Ebrus an“ sagte, wandte er seinen Blick auf die Ebrus, die der alte Mann in der Hand hielt.

Diese waren ganz anders als alle, die er bis dahin gesehen hatte. Es waren Ebrus ohne Hintergrund. Alle waren aussergewöhnlich schön. Als er vom Dolmetscher erfuhr, dass es nur ein oder zwei Künstler in Istanbul gab, die diese Art von Ebrus malten, war ihm klar, dass diese Ebrus in Zukunft viel wert sein würden. Er kaufte alle Ebrus dieser Art, die der Meister in der Hand hielt. Mit dem übrigen Geld kaufte er noch einige von den anderen Ebrus.

Er nahm in Kauf, die Heimreise zu Fuss zurückzulegen, da er fast das ganze Geld, das er für die Reise gespart hatte, für die Ebrus ausgegeben hatte. Es war ihm egal, ob er ohne Geld blieb, denn in seinen Händen hielt er eine wichtige Ebrukollektion, eine, die ihn davor rettete im Dunkel der Geschichte als Reisender vergessen zu werden, und die seinen Namen unsterblich machen würde.Dieser junge Reisende war der Wertheimer Hans Schumacher, und seine 1587 in Istanbul gekauften Ebrus gingen als Schumacher-Album vor Jahrhunderten in die Geschichte ein.

Sehr geehrte Leser,Ich versuchte, Ihnen die Geschichte eines Ebrualbums wie einen kurzen Film vor Ihren Augen lebendig zu machen, doch ich möchte Sie auch darauf hinweisen, dass der wahre Held dieser Geschichte der Ebrukünstler ist, der aus reinster Bescheidenheit seine Bilder nicht unterschrieb.

Ohne die unsterblichen Werke dieser Künstler hätte wahrscheinlich niemand je wieder den Namen Hans Schumacher gehört. Dieser junge Reisende hatte das Glück, dass die Werke anstatt mit dem Namen des Künstlers traurigerweise mit dem Namen des Käufers in die Geschichte einging.

Die Technik dieser Werke war eine bis dahin völlig unbekannte. Wahrscheinlich entwickelte dieser Künstler sie, indem er den Kaa´ti- Künstlern in seiner Umgebung bei der Arbeit zusah, und sich von ihnen inspirieren liess. Er schaffte es als Erster, figurative Ebrus ohne Hintergrund zu malen, indem er geometrische Papierschablonen von Kaa´ti-Künstlern verwendete.

Die in diesen Jahren in Istanbul gekauften und in gebundener Form in der europäischen Oberschicht verschenkten Ebru-Alben, die sowohl Ebrubilder als auch Kaa´ti-Kunstwerke in einem beinhalten, sind der wichtigste Beweis dafür, dass diese beiden Künste zusammen an den gleichen Arbeitsplätzen ausgeführt wurden.

Von Ahmet SARAL

ESKİ USTALARIN İZİNDE

ESKİ USTALARIN İZİNDE

Uzun boylu genç adam, bir yandan lapa lapa yağan karın altında hızlı adımlarla önündeki ayak izlerini takip ederken, bir yandan da çevresini meraklı gözlerle sürekli tarıyordu. Daha önce hiç bu sokağı görmemişti, fakat şöhretini daha önce buralara gelenlerden duymuştu. İşte şimdi kendisi de bu sokakta kaldırımlar üzerinde yürüyordu. Günlerce süren soğuk, yorucu ve maceralı bir yolculuktan sonra, bir tercümanın arkasında İstanbul'un ünü Avrupa'nın her köşesine yayılmış Beyazıt'taki kağıtçılar sokağında idi artık.

Her dükkanın önünden geçerken ilginç bir şeyle karşılaşıyordu. Değişik bir yazı ile yazılmış levhalar çok dikkat çekiciydi, bunlar hat levhaları idi. Bazı dükkanlarda renk renk kağıtlar asılı idi camların arkasında, bazılarında ise birbirinden güzel kitap kapakları gözüne çarpıyordu. Fakat onun asıl görmek istediği bulut desenli, mermer desenli kağıtlardı.Önündeki tercüman, henüz kepenkleri açılmamış bir dükkanın önünde aniden durup, kapıyı şiddetle çalmaya başladı. Genç adamın kalbi heyecandan duracak gibiydi. Tercüman "İşte! Burası bayım" diyerek, kapıyı adeta yıkarcasına daha da şiddetle yumrukluyordu.Nihayet ahşap kapı yaşlı bir adam tarafından ardına kadar açıldı. Tercümanın ardından merakla içeriye girdi. Krallar ve soylu asilzadeler için en değerli hediye sayılan rengarenk, çeşit çeşit, bulut ve mermer desenli ebru kağıtları ile başbaşa idi artık.

Karlı bir kış günü, aylardan şubat, yıl 1587, Osmanlı'nın başkenti İstanbul'da, Beyazıt'ta kağıtçılar sokağında, o zamanın en ünlü ebru ustalarından birinin dükkanında idi genç seyyah. Bir yandan kendisine ikram edilen taze demlenmiş sıcacık çayı yudumlarken, bir yandan da gösterilen ebru kağıtlarına, kendinden geçmiş bir vaziyette, büyük bir hayranlıkla bakıyordu. Büyülenmiş gibiydi adeta. Herbiri birbirinden farklı, herbiri muhteşem ebru kağıtlarını adeta okşarcasına elleri arasında tutuyordu.

Tercümanın "Bir de şu ebrulara bak" demesiyle, yaşlı ustanın elinde tuttuğu ebrulara doğru çevirdi başını.Bu kez önüne uzatılan ebrular bambaşka idi. Daha önce gördüklerine hiç benzemiyorlardı. Zeminleri boş olarak bırakılmış (ebrulanmamış) değişik çalışmalardı bunlar. Hepsi olağanüstü güzellikte idi. İstanbul'da bu tür ebru yapan bir, iki ustanın dışında kimsenin olmadığını öğrenince Tercümandan, bu ebruların ileride daha çok değerleneceğini tahmin etmek zor olmadı onun için.Ustanın elindeki bu tür ebruların tamamını satın aldı. Kalan parasıyla da diğer ebrulardan satın aldı. Dönüş yolculuğunu yaya olarak yapmayı göze alarak neredeyse seyahat için biriktirdiği tüm parasını ebru icin harcamış oldu.

Parasız kalmak onun için artık hiç önemli değildi, çünkü elinde önemli bir ebru kolleksiyonu vardı, ve bu ebru kolleksiyonu onu tarihin karanlıklarında unutulmuş bir gezgin olmaktan çıkartarak, ismini ölümsüzler arasına yazdıracaktı birgün. Bu genç gezgin Wertheim'lı Hans Schumacher idi ve 1587 yılında İstanbul'dan satın aldığı ebrulardan olusan kolleksiyon Schumacher albümü olarak tarihteki yerini asırlar önce almıştı bile.

Değerli okuyucular, bir ebru albümünün öyküsünü kısaca bir film gibi gözünüzde canlandırmaya çalışırken, burada asıl unutulmaması gereken alçak gönüllülüğünden eserlerine imza koymayan ebru ustası aslında bu hikayenin gerçek kahramanıdır.O ustanın ölümsüz eserleri olmasaydı, Wertheim'lı Hans Schumacher adını belki de hiç kimse bir daha duymayacaktı. Bu genç gezginin talihi yaver gitmiş, ustasının adıyla anılması gereken ebru eserler, ne acıdır ki kolleksiyonu satın alanın adıyla tarihe geçmişti.

Bu teknik o zamana kadar görülmemiş farklı bir teknikti. Muhtemelen yanındaki atelyede çalışan kaa'tı sanatçısı kapı komşusundan yada karşı sırasındaki bir başka kaa'tı sanatçısı arkadaşının çalışmalarından bazı fikirler edinerek, hatta onların kitaplara yapıştırmak üzere kesip çıkardıkları kalıplardan arta kalanları kullanarak bazı denemeler yapmıştı bu usta. Onların kullandıkları malzemelerden yararlanarak ebru teknesine yatıracağı kağıda arkadaşlarından aldığı çeşitli geometrik kağit şablonları yapıştırarak zemini boş bırakılmış ilk figuratif ebruları yapmayı başarmıştı.

O yıllarda İstanbul'dan satın alınarak, ciltlenip Avrupa'da üst düzey kişilere hediye edilen tüm albümlerde hem ebru eserlerin, hem de kaa'tı sanatı eserlerinin bir arada bulunması bu iki sanatın içiçe bir çalışma ortamı içinde icra edildiğinin en güçlü belgesidir.

Metropolitan Museum of Art - Newyork;
Boston Museum of Fine Arts - Boston;
Fogg Art Museum - Cambridge;
Pierpont Morgan Library - Newyork;
National Library - Paris
Müze ve kütüphanelerinde 1572 - 1650 yıllarında yapıldığı sanılan toplam 20 kadar figüratif ebru eser bulunmaktadır. Bu müzelerde büyük bir özenle korunan ve paha biçilemeyen bu eserlerden bazılarını, muhtemelen anlatmaya çalıştığımız ebru ustası veya onun atelyesinden yetişmiş bir başka usta yapmış olmalıdır.

Bu yazı ekinde yukarıda göreceğiniz figüratif ebru eserlerden bazıları,işte bu büyük ustanın izinden gidilerek, hiçbir çağdaş malzeme ve teknoloji kullanılmadan, tamamen o dönemin tekniği, doğal toprak boyalar ve doğal çivit kullanılarak gerçekleştirilmiştir.Yıllarca süren çalışmalarla edinilen tecrübeler ışığında, ortaya bu müzelerde bulunan eserlerden daha gelişmiş eserler çıkmıştır. İnternet ortamında asıl renkleri ve kalitesi ile görüntülenmesi mümkün olmasa da bir fikir vermesi açısından oldukça yararlı olacağını umarım.

Ahmet Saral

Flowers of the mystical garden...Blumen des mystischen Gartens...Mistik bahçenin çiçekleri...

Blumen des mystischen Gartens

Die in der Ebru-Malerei,einmalige Serie "Blumen des mystischen Gartens", die Saral, inspiriert von Mevlanas Gedichten, kreiert hat wurde 2007 in Wien ausgestellt. Die gesamte Serie ist dem großen Dichter Mevlana gewidmet.

Flowers of the mystical garden

Unique marbled painting series by Ahmet Saral, dedicated to the great sufi and mystic poet Rumi.And some samples were exhibited in 2007, in Wien.

Mistik bahçenin çiçekleri

Ahmet Saral tarafından, Mevlana'nın şiirlerinden esinlenilerek yaratılmış ve 2007 yılında Viyana'da sergilenmiş, eşsiz bir ebru resim serisidir.Tüm seri büyük şair Mevlana'ya ithaf edilmiştir,

Toward freedom / Der Freiheit entgegen / Hürriyete doğru

TOWARD FREEDOM

Before dawn,
While the sea is still snow-white, you will set sail;
The grip of the oars in your palms,
And in your heart the joy of toil and vigor,
You will go.
In the roll and sway of the nets, you will go.
For welcome, fish will appear on your course
Delighting you.
As you shake the nets,
Scale by scale, the sea will journey into your hands.
When silence pervades the souls of seagulls
In the cemetery of the rocks,
All of a sudden,
All hell will break loose on the horizon:
Mermaids will scuttle and birds scurry...
Saturnalia and festivals, orgies and carnivals,
Bridal processions, masquerades, revelries, carausals...
Heeeyy!
Whaddya waiting for, man, jump in the sea!
Forget who's waiting for you back there.
Don't you see: Freedom is all around you.
Be the sail, the oar, the rudder, the fish, the water,
And go, go wherever you can.

( Orhan Veli )

Der Freiheit entgegen

Noch vor Tagesanbruch.
Wenn das Meer blütenweiß ist, mußt du dich auf den Weg machen,
Die Begierde nach den Rudern in deiner Hand,
In dir die Glückseligkeit einer Arbeit,
Wirst du gehen;
Im Schaukeln der Kurren wirst du gehen.
Fische werden dich auf deinem Weg empfangen;
Du wirst dich freuen.
Wenn du die Netze schüttelst,
Wird das Meer wie Schuppen deine Hand berühren.
Wenn die Seelen der Möwen schweigen,
In ihrem Friedhof in den Klippen,
Wird plötzlich
Ein Lärm ausbrechen am Horizont.
Sind es Nixen oder Vögel,
Sind es frohe Feste und Vergnügen, Tanz und Musik?
Sind es Brautzüge mit Glimmer, Brautschleier und Festbeleuchtung?
He!
Was stehst du, Mann, spring doch ins Meer;
Denk nicht an die, die auf dich warten;
Siehst du nicht, überall Freiheit;
Sei ein Segel, sei ein Ruder, sei ein Steuer, sei ein Fisch, sei Wasser
Und geh, soweit du gehen kannst.

( Orhan Veli )

Hürriyete Doğru

Gün doğmadan, Deniz daha bembeyazken çıkacaksın yola.

Kürekleri tutmanın şehveti avuçlarında,

İçinde bir iş görmenin saadeti,

Gideceksin;

Gideceksin iri pınarların çalkantısında.

Balıklar çıkacak yoluna karşıcı;

Sevineceksin.

Ağları silkeledikçe

Deniz gelecek eline pul pul.

Ruhları sustuğu vakit martıların,

Kayalıklardaki mezarlarında,

Birden, Bir kıyamet kopacak ufuklarda.

Deniz kızları mı dersin, kuşlar mı dersin;

Bayramlar seyranlar mı dersin, şenlikler cümbüşler mi ?

Gelin alayları, teller, duvaklar, donanmalar mı ?

Heeey! Ne duruyorsun be, at kendini denize ;

Geride bekleyenin varmış, aldırma ;

Görmüyor musun, her yanda hürriyet ;

Yelken ol, kürek ol, dümen ol, balık ol, su ol;

Git gidebildiğin yere.

( Orhan Veli )

Toward freedom / Der Freiheit entgegen / Hürriyete doğru

Unique marbled paintings by Ahmet SARAL ; dedicated to great Turkish poet Orhan Veli.

Ahmet Saral'dan büyük şair Orhan Veli'nin " Hürriyete doğru " adlı şiirinden esinlenerek yapılmış ve aynı " Hürriyete doğru " adını taşıyan eşsiz ebru resim serisinden örnekler .

you can read the other poems of Orhan Veli,in English and German by visiting

http://www.orhanveli.net/